Wij geven gevraagd en ongevraagd advies aan het bestuur

Van milieu en groen tot aan ruimte, mobiliteit en economie

De Provinciale Adviescommissie Leefomgevingskwaliteit (PAL) is een onafhankelijke commissie van externe deskundigen die de Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten gevraagd en ongevraagd adviseert over onderwerpen die van invloed zijn op de kwaliteit van de leefomgeving. Dat is een breed palet aan onderwerpen: van milieu en groen tot aan ruimte, mobiliteit en economie. Alle leden van de PAL delen dezelfde motivatie: Zuid-Holland is hun thuis en de adviezen raken hun leefomgeving. Adrienne Vriesendorp, Ka-chun Lo en Johnno Kuipers vertellen in dit artikel over hun rol bij de PAL en waarom zij het belangrijk vinden om hieraan deel te nemen. 

Leefomgevingskwaliteit

De provincie heeft als middenbestuur een centrale positie in de maatschappij en is verantwoordelijk voor veel zaken, zoals het stimuleren van een groene economie, opstellen van een verantwoord klimaatbeleid, het behouden van cultuurhistorie en het ontwikkelen van natuurgebieden. Zaken die te groot zijn voor gemeenten en te klein voor het Rijk. Ka-chun:Leefomgevingskwaliteit is een ruim begrip, maar wij geven gevraagd en ongevraagd advies over een breed pakket aan onderwerpen. Dat zijn onder meer ruimtelijke en landschappelijke kwaliteit, natuur en groen, maar ook milieu, water en cultuurhistorisch erfgoed.” Adrienne: “Het landelijk bestuur heeft allerlei commissies die hen voorzien van onafhankelijk advies, maar de provincie heeft die middelen nauwelijks.”  

Achtergrond

Adrienne is voorzitter van de PAL en heeft onder meer een achtergrond in het openbaar bestuur. Ka-chun en Johnno zijn sinds 2020 aangesloten bij de PAL als jongerenadviseur. Ka-chun: “In het dagelijks leven ben ik projectleider bij Platform31, een onafhankelijke kennis- en netwerkorganisatie. Hiervoor werkte ik bij een onderzoeksbureau op de thema’s energietransitie en Omgevingswet. De PAL zocht destijds een adviseur op het gebied van energie en ruimte. Ik zag veel overeenkomsten met mijn werk, achtergrond in energie en ruimte en opleiding in bestuurskunde. Ik werd helaas afgewezen voor die adviseurspositie, maar toen is binnen de commissie het idee ontstaan om jongerenadviseurs aan te nemen. Een jongerenadviseur voegt een frisse blik toe en brengt een nieuwe dynamiek met zich mee.” Johnno: “Net als Ka-chun zag ik overeenkomsten in mijn werk en opleiding in planologie. Dit leek mij een mooie kans om dichter bij het bestuur van de provincie te komen. Mijn hoofdwerkzaamheden voer ik uit als adviseur ruimtelijke strategie voor een advies- en ingenieursbureau. De kwaliteit van de leefomgeving staat ook hier centraal, waarbij ik onder meer adviseer over milieuonderzoeken voor infrastructuurprojecten en projecten in de stedelijke omgeving.” 

Jongerenadviseur

De onafhankelijke commissie van de provincie Utrecht is volgens Adrienne begonnen met het aannemen van jongerenadviseurs. Adrienne: “Dat sprak ons ook aan en in eerste instantie besloten we dat voor een jaar te doen. Maar voordat je bent ingewerkt en kennis van zaken hebt, ben je zo een jaar verder. We hebben daarom besloten om er mee verder te gaan en nog een jaar aan hun termijn toe te voegen. Op dit moment zijn we bezig om weer een nieuw profiel op te maken voor de nieuwe jongerenadviseurs. We willen voor de zomer gaan werven.” En wat maakt het interessant voor een jongerenadviseur? Ka-chun: “Een onafhankelijke commissie geeft adviezen aan het politiek bestuur, zonder dat je iemand op de tenen trapt. Ik vind dat heel erg interessant, want ik had daar nog niet heel veel ervaring mee.” Johnno: “Dit leek mij een mooie kans om dichter bij het bestuur van de provincie te komen. Ik zit in deze rol als het ware aan de andere kant van de tafel dan in mijn huidige baan. Dat leek mij erg waardevol.” 

Naast inwoners van de provincie zijn wij externe deskundigen en daarmee weer een ander deel dat de puzzel compleet maakt.

Een integraal advies

Iedere derde vrijdag van de maand komt de onafhankelijke commissie bij elkaar om te vergaderen. De onderwerpen zijn van tevoren vastgesteld in de jaaragenda, zoals ethiek in de digitale omgeving. Adrienne: “In het najaar zijn we begonnen met het opstellen van een jaarkalender. Daarvoor hebben we gesprekken gevoerd met de Gedeputeerde Staten en medewerkers en het management van de provincie. Aan hen hebben we gevraagd op welk gebied zij behoefte hebben aan advies. Die onderwerpen hebben we naast onze eigen ideeën gelegd.” Johnno: “Onze commissie bestaat uit ex-bestuurders, wetenschappers en mensen uit de (advies)praktijk, daarom hebben we allemaal een andere bril. De een is architect en de ander is bijvoorbeeld deskundig op het gebied van landbouweconomie of energietransitie. Die verschillende brillen vermengen zich tot een integraal advies.” Ka-chun: “Al die verschillende achtergronden uit de praktijk worden in een groep gegooid. We zijn een soort ‘melting pot’ en dat maakt het opstellen van een advies voor mij heel erg leuk. Hierdoor word ik mij ook veel meer bewust van wat er nog meer speelt binnen Zuid-Holland.” 

Een andere kijk op de wereld 

Na een vergadering bereiden een aantal leden een advies voor, dat vervolgens door de gehele PAL wordt vastgesteld en opgestuurd naar de Gedeputeerde Staten of Provinciale Staten. Binnen een politieke organisatie spelen veel verschillende belangen, daarmee heeft de PAL niets van doen. Adrienne: “Als onafhankelijke commissie spelen die belangen hier niet. We houden ons bezig met de inhoud en kijken vanuit daar hoe we de provincie kunnen ondersteunen. Dat doen we door argumenten en informatie aan te dragen in onze adviezen. We zeggen daarin niet dat er iets moet gebeuren, maar geven handreikingen waardoor de provincie een beter besluit kan nemen. Dat is de kern van wat wij doen.” Ka-chun: “Als onafhankelijke adviescommissie hebben we net een andere kijk op de wereld dan de politiek. Naast inwoners van de provincie zijn wij externe deskundigen en daarmee weer een ander deel dat de puzzel compleet maakt.”

Transparantie

Zo’n vergadering hoeft niet altijd tot een formeel advies te leiden, soms is het voeren van een gesprek voldoende. Het belangrijkste is altijd transparantie. Adrienne: “We vinden transparantie belangrijk om na te streven. Onze vergaderingen zijn openbaar en in onze adviezen nemen we ook de verantwoording om op te nemen met wie we gesproken hebben en hoe het tot stand is gekomen. Het is belangrijk om die onafhankelijkheid te kunnen aantonen. We organiseren ook lunchlezingen, waar we sprekers uitnodigen om iets over een onderwerp te vertellen. Dat kan ook leiden tot het uitbrengen van een ongevraagd advies.”

Afscheid

De termijn van de jongerenadviseurs zit er bijna op. Hoe hebben zij hun tijd bij de PAL ervaren? Ka-chun: “Het gaat over ons dagelijks leven en dat maakt het heel bijzonder. Het heeft me uit mijn bubbel gehaald. Die integrale blik laat zien dat de wereld veel groter, breder en interessanter is dan je in eerste instantie had gedacht.” Ook Johnno heeft de afgelopen twee jaar als interessant maar tegelijkertijd intensief ervaren. Johnno: “We begonnen in de nieuwe functie als jongerenadviseur aan een uitdaging waarvan we niet precies wisten hoe het uit ging pakken: de verschillende adviezen en de rol die we daarbij zelf konden oppakken. Het is erg leuk om te zien hoe de functie van jongerenadviseur zich heeft ontwikkeld. In de eerste maanden was het wennen, maar daarna draaiden we volledig mee in de PAL. Het was niet alleen leerzaam om zo dicht op het bestuur te zitten, maar ook om met andere mensen te werken die zoveel kennis en ervaring hebben in hun vakgebied.”

De jongerenadviseurs sluiten hun periode bij de PAL af met een openbare lunchlezing in september. Wil je meer weten over de lunchlezingen, de onderwerpen op de agenda bekijken of een van de adviezen lezen? Lees hier meer.

Wil je weten aan welke projecten we als provincie Zuid-Holland werken? Bekijk de artikelen en verhalen van onze collega’s!